Ngày 10/04/2024, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 821/QĐ-BCT về việc công bố thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực cụm công nghiệp thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Công Thương. Quyết định này đã đưa ra những quy định chi tiết về thủ tục thành lập và mở rộng cụm công nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, hợp tác xã và tổ chức muốn đầu tư vào lĩnh vực này.
Cụm công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương và quốc gia. Đây là nơi tập trung các hoạt động sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ hỗ trợ, với ranh giới địa lý xác định và không có dân cư sinh sống. Mục tiêu chính của việc thành lập cụm công nghiệp là thu hút đầu tư, di dời các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, tổ hợp tác vào một khu vực tập trung để sản xuất kinh doanh hiệu quả hơn.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về thủ tục thành lập và mở rộng cụm công nghiệp theo quy định mới nhất, bao gồm các bước cần thực hiện, hồ sơ cần chuẩn bị, thời hạn giải quyết và các quy định liên quan khác.
Quy định về quy mô cụm công nghiệp
Trước khi đi vào chi tiết thủ tục, cần lưu ý về quy định về quy mô của cụm công nghiệp. Theo quy định tại Nghị định 68/2017/NĐ-CP, cụm công nghiệp có quy mô diện tích không vượt quá 75ha và không dưới 10ha. Tuy nhiên, đối với cụm công nghiệp ở các huyện miền núi và cụm công nghiệp làng nghề, quy mô diện tích có thể linh hoạt hơn, không vượt quá 75ha và không dưới 5ha.
Hồ sơ cần chuẩn bị
Để thực hiện thủ tục thành lập hoặc mở rộng cụm công nghiệp, doanh nghiệp, hợp tác xã hoặc tổ chức cần chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ, bao gồm các tài liệu sau:
Đầu tiên, cần có văn bản của đơn vị đề nghị làm chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp. Văn bản này phải bao gồm cam kết không vi phạm các quy định của pháp luật và chịu mọi chi phí, rủi ro nếu không được chấp thuận. Kèm theo văn bản này là Báo cáo đầu tư thành lập hoặc mở rộng cụm công nghiệp và bản đồ xác định vị trí, ranh giới của cụm công nghiệp.
Tiếp theo, cần có bản sao hợp lệ tài liệu về tư cách pháp lý của đơn vị đề nghị làm chủ đầu tư. Điều này giúp chứng minh tính hợp pháp và đủ điều kiện của đơn vị trong việc thực hiện dự án.
Một yếu tố quan trọng khác là tài liệu chứng minh năng lực tài chính của đơn vị đề nghị làm chủ đầu tư. Điều này có thể bao gồm báo cáo tài chính 2 năm gần nhất, cam kết hỗ trợ tài chính từ công ty mẹ hoặc tổ chức tài chính, bảo lãnh về năng lực tài chính, hoặc các tài liệu khác chứng minh khả năng tài chính đủ để thực hiện dự án.
Ngoài ra, hồ sơ cần có tài liệu chứng minh kinh nghiệm của đơn vị trong lĩnh vực đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp. Điều này giúp đảm bảo rằng chủ đầu tư có đủ năng lực để triển khai dự án một cách hiệu quả.
Cuối cùng, có thể bổ sung thêm các văn bản và tài liệu khác có liên quan để hỗ trợ cho hồ sơ đề xuất. Tất cả các tài liệu này cần được chuẩn bị thành 2 bộ để nộp cho cơ quan có thẩm quyền.
Trình tự thực hiện
Quy trình thành lập hoặc mở rộng cụm công nghiệp được chia thành bốn bước chính, mỗi bước đều có thời hạn và yêu cầu cụ thể.
Bước 1: Nộp hồ sơ và thông báo
Bước đầu tiên là nộp hồ sơ tại UBND cấp huyện. Ngay sau khi nhận được văn bản đầu tiên từ đơn vị đề nghị làm chủ đầu tư, UBND cấp huyện có trách nhiệm thông báo rộng rãi về việc tiếp nhận hồ sơ trên các phương tiện thông tin đại chúng của địa phương trong vòng 5 ngày làm việc. Thời hạn nhận hồ sơ kéo dài 15 ngày kể từ ngày ra thông báo.
Bước 2: Chuẩn bị và gửi hồ sơ lên Sở Công Thương
Sau khi kết thúc thời hạn nhận hồ sơ, UBND cấp huyện có 5 ngày làm việc để phối hợp với đơn vị đề nghị làm chủ đầu tư, lập 2 bộ hồ sơ thành lập hoặc mở rộng cụm công nghiệp theo quy định. Hồ sơ này sẽ được gửi đến Sở Công Thương để tiến hành thẩm định.
Bước 3: Thẩm định hồ sơ
Sở Công Thương có 25 ngày để thẩm định hồ sơ, phối hợp với các sở, ngành liên quan và tổng hợp báo cáo cho UBND cấp tỉnh về việc thành lập hoặc mở rộng cụm công nghiệp. Trong trường hợp hồ sơ chưa đáp ứng yêu cầu, Sở Công Thương sẽ yêu cầu UBND cấp huyện bổ sung, hoàn thiện. Thời gian bổ sung không tính vào thời hạn thẩm định.
Đặc biệt, trong quá trình thẩm định, việc lựa chọn chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp cũng được thực hiện. UBND cấp tỉnh sẽ thành lập Hội đồng đánh giá để chấm điểm các tiêu chí như phương án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, phương án quản lý và bảo vệ môi trường, năng lực và kinh nghiệm của đơn vị đề xuất, cũng như phương án tài chính. Doanh nghiệp, hợp tác xã hoặc tổ chức có số điểm từ 50 trở lên sẽ được xem xét giao làm chủ đầu tư.
Bước 4: Quyết định thành lập hoặc mở rộng cụm công nghiệp
Bước cuối cùng, UBND cấp tỉnh có 7 ngày làm việc để xem xét và quyết định việc thành lập hoặc mở rộng cụm công nghiệp, bao gồm cả việc giao chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật. Quyết định này sẽ được gửi một bản cho Bộ Công Thương.
Thời hạn giải quyết và lệ phí
Tổng thời gian để hoàn thành toàn bộ quy trình là 57 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Điều đáng chú ý là thủ tục này không thu phí, tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị muốn đầu tư vào cụm công nghiệp.
Cơ quan thực hiện thủ tục hành chính
Trong quá trình thực hiện thủ tục này, có sự tham gia của nhiều cơ quan khác nhau. UBND cấp tỉnh là cơ quan có thẩm quyền quyết định cuối cùng. Trong khi đó, UBND cấp huyện và Sở Công Thương là những cơ quan trực tiếp thực hiện các bước trong quy trình thủ tục hành chính.
Kết quả thực hiện thủ tục hành chính
Sau khi hoàn tất quy trình, kết quả cuối cùng sẽ là Quyết định thành lập hoặc mở rộng cụm công nghiệp do UBND cấp tỉnh ban hành. Quyết định này sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc triển khai dự án trong tương lai.
Tầm quan trọng của cụm công nghiệp đối với phát triển kinh tế
Cụm công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế của Việt Nam. Chúng không chỉ là nơi tập trung các hoạt động sản xuất và dịch vụ công nghiệp, mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tạo việc làm và đóng góp vào ngân sách địa phương.
Theo quy hoạch hiện tại, đến năm 2030, Việt Nam dự kiến sẽ có 558 khu công nghiệp với tổng diện tích đất sử dụng là 205.800 ha, cùng với 1.500 cụm công nghiệp có tổng diện tích khoảng 50.000 ha. Con số này cho thấy tiềm năng phát triển to lớn của lĩnh vực bất động sản công nghiệp trong tương lai.
Hơn nữa, dự báo đến năm 2050, diện tích đất dành cho khu và cụm công nghiệp trên cả nước có thể đạt mức 300.000 – 350.000 ha, chưa kể đến diện tích của gần 50 khu kinh tế. Điều này phản ánh tầm nhìn dài hạn của Chính phủ trong việc phát triển cơ sở hạ tầng công nghiệp để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế trong tương lai.
Kết luận
Quy định mới về thủ tục thành lập và mở rộng cụm công nghiệp đã tạo ra một khung pháp lý rõ ràng và chi tiết cho các doanh nghiệp, hợp tác xã và tổ chức muốn đầu tư vào lĩnh vực này. Với quy trình được chuẩn hóa và thời gian giải quyết cụ thể, các nhà đầu tư có thể dễ dàng lên kế hoạch và triển khai dự án của mình một cách hiệu quả.
Tuy nhiên, để đảm bảo sự thành công của dự án, các đơn vị đề xuất cần chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ, đặc biệt là các tài liệu chứng minh năng lực tài chính và kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp. Việc này không chỉ giúp tăng khả năng được chấp thuận mà còn đảm bảo dự án có thể triển khai suôn sẻ sau khi được phê duyệt.
Với sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế Việt Nam và xu hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, việc thành lập và mở rộng các cụm công nghiệp sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia trên trường quốc tế.
