Tháng 3/2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lĩnh vực bất động sản tại Việt Nam với việc nhiều chính sách mới bắt đầu có hiệu lực. Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến các nhà đầu tư và doanh nghiệp bất động sản mà còn tác động trực tiếp đến người dân, đặc biệt là những người liên quan đến các vấn đề về đất đai và tái định cư. Bài viết này sẽ tổng hợp và phân tích ba chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 3/2024, giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quan về những thay đổi quan trọng trong lĩnh vực bất động sản.
Đồng Nai sửa đổi tiêu chuẩn, điều kiện tái định cư
Một trong những chính sách đáng chú ý nhất có hiệu lực từ ngày 05/3/2024 là Quyết định 13/2024/QĐ-UBND của tỉnh Đồng Nai. Quyết định này sửa đổi, bổ sung một số điều của quy định về tiêu chuẩn, điều kiện và trình tự thủ tục giải quyết tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh.
Theo quy định mới, hộ gia đình hoặc cá nhân phải di chuyển chỗ ở do bị thu hồi hết đất ở, nhưng vẫn còn chỗ ở hoặc đất ở khác trong cùng địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi, sẽ được cấp một lô tái định cư có diện tích nhỏ nhất theo quy hoạch xây dựng chi tiết của khu tái định cư. Điều này đảm bảo rằng những người bị ảnh hưởng bởi việc thu hồi đất sẽ có một nơi ở mới, dù họ có thể đã có tài sản bất động sản khác trong khu vực.
Đáng chú ý hơn, quyết định này cũng đề cập đến trường hợp đặc biệt của các hộ gia đình có nhiều thế hệ cùng chung sống. Nếu trong một hộ gia đình có nhiều cặp vợ chồng cùng sử dụng chung một thửa đất ở bị thu hồi, và họ đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú, thì ngoài việc bố trí tái định cư cho chủ hộ, mỗi cặp vợ chồng còn lại cũng có thể được xét giao một suất tái định cư. Tuy nhiên, điều này chỉ áp dụng nếu họ đã đăng ký kết hôn trước khi có thông báo thu hồi đất và không có chỗ ở nào khác trong cùng địa bàn.
Quy định này thể hiện sự linh hoạt và quan tâm của chính quyền địa phương đối với các trường hợp đặc biệt, đồng thời cũng đặt ra giới hạn để tránh lạm dụng chính sách. Cụ thể, tổng diện tích cấp đất tái định cư trong trường hợp này không được vượt quá ba lần diện tích đất ở bị thu hồi.
Ngoài ra, quyết định cũng đề cập đến trường hợp của những người sử dụng đất hoặc sở hữu nhà ở không hợp pháp phải di chuyển chỗ ở do bị thu hồi đất. Trong trường hợp này, nếu họ gặp khó khăn về nơi ở, Ủy ban nhân dân cấp huyện sẽ xem xét giải quyết nơi ở tại các dự án tái định cư tùy theo từng trường hợp cụ thể. Điều này cho thấy chính quyền địa phương vẫn cố gắng đảm bảo quyền lợi cơ bản về nhà ở cho người dân, ngay cả trong những trường hợp phức tạp về mặt pháp lý.
Thủ tướng ban hành kế hoạch triển khai Luật Đất đai 2024
Ngày 05/3/2024 cũng đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thực thi Luật Đất đai 2024 với việc Thủ tướng Chính phủ ban hành kế hoạch triển khai luật này thông qua Quyết định 222/QĐ-TTg. Kế hoạch này đặt ra ba yêu cầu chính, phản ánh quyết tâm của Chính phủ trong việc đảm bảo tính hiệu quả và đồng bộ của luật mới.
Yêu cầu đầu tiên nhấn mạnh sự cần thiết của một sự chỉ đạo thống nhất từ Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, cùng với sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên và hiệu quả giữa các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan, tổ chức liên quan. Điều này nhằm đảm bảo rằng quá trình triển khai Luật Đất đai 2024 sẽ được thực hiện một cách đồng bộ và nhất quán trên toàn quốc.
Yêu cầu thứ hai đề cập đến việc xác định lộ trình cụ thể để đảm bảo Luật Đất đai và các văn bản quy định chi tiết được thực hiện thống nhất, đồng bộ trên phạm vi cả nước kể từ ngày luật có hiệu lực thi hành. Điều này cho thấy Chính phủ đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và lên kế hoạch chi tiết để đảm bảo quá trình chuyển đổi sang luật mới diễn ra suôn sẻ.
Yêu cầu cuối cùng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thường xuyên kiểm tra, đôn đốc và hướng dẫn tháo gỡ, giải quyết vướng mắc, khó khăn phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện. Điều này thể hiện sự linh hoạt và sẵn sàng điều chỉnh của Chính phủ để đảm bảo tiến độ và hiệu quả của việc triển khai thi hành Luật Đất đai 2024.
Kế hoạch này không chỉ là một bước quan trọng trong việc thực thi Luật Đất đai mới mà còn thể hiện cam kết của Chính phủ trong việc cải thiện quản lý đất đai, một lĩnh vực có tầm quan trọng đặc biệt đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Tiền Giang ban hành quy định phối hợp giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai
Từ ngày 01/3/2024, tỉnh Tiền Giang đã có hiệu lực thi hành Quyết định 11/2024/QĐ-UBND, ban hành quy định phối hợp giải quyết các thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai theo cơ chế một cửa liên thông. Quyết định này áp dụng cho các thủ tục thuộc thẩm quyền của cấp xã, cấp huyện và cấp tỉnh trên địa bàn tỉnh.
Một trong những điểm đáng chú ý của quy định mới này là việc xác định rõ ràng về người nộp hồ sơ và nhận kết quả. Theo đó, người nộp hồ sơ có thể là người có tên trên Giấy chứng nhận, người có tên trong hợp đồng hoặc văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật.
Về phía người nhận kết quả, quy định cũng rất cụ thể. Đó có thể là người được quyết định giao đất, cho thuê đất; người có tên hoặc một trong những người có tên trên Giấy chứng nhận; hoặc người được ủy quyền bằng văn bản có công chứng, chứng thực theo quy định. Đối với tổ chức và cơ sở tôn giáo, chỉ cần có văn bản ủy quyền hoặc Giấy giới thiệu của Thủ trưởng đơn vị mà không cần công chứng, chứng thực.
Quy định này cũng đề cập đến trường hợp hồ sơ được nộp tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả (TNTKQ) của cấp xã. Trong trường hợp này, Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai sẽ thực hiện việc trả kết quả, giao và thu lại biên nhận với cán bộ thuộc Bộ phận TNTKQ của xã. Hoặc Bộ phận TNTKQ của cấp xã sẽ trực tiếp thực hiện việc này với người nộp hồ sơ và người nhận kết quả.
Những quy định này nhằm tạo ra một quy trình rõ ràng, minh bạch trong việc giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và giảm thiểu những phiền hà, khó khăn cho người dân khi thực hiện các thủ tục này.
Kết luận
Các chính sách bất động sản có hiệu lực từ tháng 3/2024 đánh dấu những bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý cho lĩnh vực này tại Việt Nam. Từ việc sửa đổi quy định về tái định cư ở Đồng Nai, đến kế hoạch triển khai Luật Đất đai 2024 của Thủ tướng Chính phủ, và quy định mới về thủ tục hành chính đất đai ở Tiền Giang, tất cả đều hướng tới mục tiêu tạo ra một môi trường quản lý đất đai hiệu quả, công bằng và minh bạch hơn.
Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến các nhà đầu tư và doanh nghiệp bất động sản mà còn tác động trực tiếp đến đời sống của người dân. Việc cải thiện quy trình tái định cư, đơn giản hóa thủ tục hành chính, và đảm bảo tính đồng bộ trong thực thi Luật Đất đai mới sẽ góp phần tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho sự phát triển của thị trường bất động sản, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người dân.
Tuy nhiên, để những chính sách này thực sự phát huy hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước các cấp, cũng như sự tham gia tích cực của người dân và doanh nghiệp. Việc thường xuyên rà soát, đánh giá và điều chỉnh kịp thời các chính sách cũng là điều cần thiết để đảm bảo tính phù hợp và hiệu quả trong thực tiễn.
Với những bước tiến này, có thể kỳ vọng rằng thị trường bất động sản Việt Nam sẽ ngày càng phát triển theo hướng bền vững, minh bạch và hiệu quả hơn, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước trong những năm tới.
